Shqyrtimi i parë i Projektligjit për ndalimin e bashkimit në konflikte të armatosura jashtë territorit të vendit
Prishtinë | 13 Mars 2014 | Kuvendi i Kosovës
GËZIM KELMENDI: Faleminderit, i nderuar kryesues!
I nderuar ministër
Kolegë deputetë të nderuar,
Ardhja e këtij projektligji, padyshim ashtu si u përmend edhe më herët edhe pse nuk është e specifikuar në titullin e këtij projektligji, i cili ka të bëjë konkretisht me luftën aktuale e cila po zhvillohet në Siri, por unë shumë druaj dhe jam shumë i rezervuar sa i përket vetëm këtij qëllimi ngase vetë titulli i projektligjit i cili specifikon se ka të bëjë me parandalimin e pjesëmarrjes në formacione, qoftë ushtarake, qoftë paraushtarake, jashtë territorit të vendit, më jep të kuptoj se është ky ligj, fatkeqësisht apo qëllimi i këtij projektligji është më largpamës se sa Siria, jo vetëm për Sirinë.
Ne të gjithë po pajtohemi tash ka ra problemi i Sirisë dhe shkuarja e disa qytetarëve të Kosovës, atjee ka aktualizuar dhe ka motivuar që të vjen ky ligj, por unë prapë po e them jam i rezervuar ndaj këtij qëllimi, se përveç që është për këtë rast, është edhe më largpamës ky projektligj, ky qëllim i këtij projektligji për faktin se duhet ta pranojmë të gjithë na pëlqeu apo nuk na pëlqeu, situata në Ballkanin tonë, konkretisht në vendet ku jetojnë shqiptarët nuk është stabile, është e brishtë.
Kemi incidente të vazhdueshme, qoftë në Republikën e Maqedonisë, incidente ndëretnike, kemi incidente të vazhdueshme edhe në Kosovën Lindore, konkretisht në Luginë të Preshevës, kemi pasur kohëve të fundit edhe disa incidente në Mal të Zi, do të thotë të gjitha këto janë argumente sa unë druaj, dhashë Zoti që unë e kam gabim, ky është një supozim i imi, por unë druaj që ky projektligj e ka edhe këtë qëllim që t’i izolojë në aspektin kombëtar qytetarët e Republikës së Kosovës. Do të thotë, karakteri i këtij projektligji edhe pse specifikohet në qëllimin e tij që ka karakter të mbrojtjes, siguri shtetërore dhe kombëtare, po pikërisht këtu është dilema ime është kundër sigurisë tonë dhe kundër kauzës tonë kombëtare.
Unë nuk thërras dhe nuk po them që jemi ne herëdokurdo në të ardhmen, shqiptarët të mobilizohen në një luftë ndër ballkanike, larg asaj por incidentet të cilat ndodhin pa dëshirën tonë, të imponuar nga tjetërkush dhe nëse ky ligj aktualizohet, atëherë deshtë e a pa deshtë i pasivizon qytetarët e Kosovës që të jenë pjesë e atyre konflikteve të drejta të cilat dhashë Zoti e ka dëshmuar edhe historia jonë që shqiptarët për tërë historisë së tyre kurrë nuk kanë qenë popull okupues dhe pushtues, por kemi qenë fatkeqësisht të sunduar dhe të pushtuar dhe fatkeqësisht edhe prapë po e them se ky projektligj e ka këtë qëllim më të madh, do të thotë dhe më kryesor që e ka të bëjë izolimin tonë kombëtar, i pengon angazhimet eventuale të qytetarëve të Kosovës në konflikte apo në luftërat eventuale.
Të mos harrojmë u përmend edhe diplomacia kosovare e cila ka sjellë, konkretisht Ministria e Jashtme e cila ka sjell delegacionin e opozitës siriane në vitin 2012 në Kosovë, por nuk kanë qenë vetëm delegacionet nga Siria, kanë qenë edhe nga të gjitha vendet që kanë dalë nga “pranvera arabe”, qoftë nga Libia, qoftë nga Egjipti, por rrjedha deshi që lufta në Siri të vazhdojë, atje përfundoi, edhe pse në Egjipt edhe atje është një krizë prapëseprapë, por prapë po them vetë ardhja e tyre deshtë e pa dashtë ka ndikuar në mënyrë indirekte te disa qytetarë të Kosovës, të cilët prapë e theksoj këtë si shtet institucional, se shpeshherë po lidhet karakteri i kësaj lufte në Siri si me karakter fetar apo qëllime të ndryshme, e ne e dimë që për organizimin e jetës fetare në Kosovë është përgjegjëse Bashkësia Islame e Kosovës.
Ajo ka dalë fuqishëm kundër shkuarjes së qytetarëve të Kosovës në atë luftë, atje, prandaj edhe unë nuk pajtohem dhe jam kundër që qytetarët e Kosovës të marrin pjesë në atë luftë se fundi i fundit ne jemi shtet i ri, ne kemi rininë tonë, atje është një luftë e cila po zhvillohet nga një diktator në kuptim të plotë të fjalës, nga një diktator kundër një popullate civile, por fatkeqësisht edhe i cili nuk po kursen mjete kundër asaj popullate, qoftë edhe armë kimike.
Dhe, unë mendoj ardhja e këtyre delegacioneve të ndryshme edhe nga Siria, e fundit që ka qenë në vitin 2012, deshtë e pa deshtë ka qenë një motivim për qytetarët e Kosovës që dikush të inspirohet dhe të shkojë atje apo rrugë të ndryshme.
Në anën tjetër, të mos harrojmë se para 2 muajve apo edhe më shumë kur ndodhën vrasjet e përmasave të mëdha të popullatës civile, konkretisht për Sirinë po flas se ato më të rëndat ishin edhe helmimet kimike, që vdiqën me mijëra fëmijë, vetë shteti i Kosovës, vetë diplomacia e Kosovës, Ministria e Jashtme, por edhe liderët politikë të pozitës dhe opozitës kanë nxitur shtetet, kanë nxitur NATO -n, kanë nxitur intervenimet kundër regjimit të Bashar Al Assadit dhe këtu është ajo çka unë po dua të dal.
Tash, dilema ime ka të bëjë me këtë projektligj, është fundi i fundit dënimet prej 5 deri 15 vjeçare, qoftë organizimet, qoftë ata që marrin pjesëmarrje, unë po e bëj thjeshtë një pyetje hipotetike – a mendojmë që mund ta zgjedhim problemin ne nëse ata që kanë ardhur mund të burgosen, a zgjidhet problemi me burgosjen e tyre 5 vjeçare a 10 vjeçare, 15 vjeçare?
Unë nuk e di saktë, për veti nuk i kam ato informata, nuk e di sa qytetarë të Kosovës kanë shkuar, por ata kanë familje të tyre – a mendon që nuk do të polarizohet situata në mesin e familjeve të tyre kur ata burgosen?
Dhe, e dyta, ne duhet të marrim modele nga shtetet më të mira, qoftë edhe ato të Bashkimit Evropian, të cilat kanë vepruar në situata e tilla me qytetarët, me shtetasit e tyre të cilët kanë marrë pjesë në luftërat e tjera jashtë shtetit. Për shembull, rast konkret e kemi Republikën Federale të Gjermanisë e cila ka ngritur kampe trajnimi, rehabilitimi dhe integrimi për ata që marrin pjesë. Do të thotë duke synuar që ata t’i integrojë në shoqëri dhe në asnjë moment të mos i burgosë ngase burgosja e tyre mund ta nxitë një revoltë të paparashikuar.
Kjo është ajo çka po dua të dal dhe e fundit, e treta për këtë projektligj vërejtja ime kryesore është se është ky ligj kundërkushtetues. Do të shihni, në 5 nene që I përmban ky projektligj, janë në kundërshtim të plotë me Kushtetutën e Kosovës dhe me Kodin Penal të Republikës së Kosovës, ngase akuzohen edhe ata, nëse eventualisht dinë për dikë që ka shkuar dhe nuk e deklarojnë.
Dhe, fundi i fundit në kuptim të plotë të fjalës është ligj paragjykues ngase paragjykon se ata që do të kthehen mund të shkaktojnë trazira eventuale në vendin tonë.
Unë mendoj që Kosova edhe pse është shtet i ri, e ka edhe policinë e saj, edhe e ka Agjencinë Kosovare për Inteligjencë, i ka të gjitha këto mekanizima, e cila mund ta kontrollojë jo vetëm atë, por kë të dëshirojë, e ka edhe Ligjin për përgjime dhe mund ta obligojë secilin qytetar i cili ka marrë pjesë në konflikte jashtë Kosovës, të jetë në kontroll të plotë, të jetë në kontroll të përgjimit, të lajmërimit të tyre dhe jo të burgimit të tyre, ngase druaj që burgimi prapë po them është paragjykues, ata po paragjykojnë për kënd kanë luftuar ata dhe fundi i fundit të them, dorën në zemër, ne si shtet këtu që jemi me distancë mjaft të largët nga Siria, nga Lindja, ne ende nuk e dimë saktë se në pozicionimin e kujt tek ata ka ndodhur çfarë aktiviteti kemi bërë.
Ne nuk jemi shtet që cilësojmë se çfarë lufte të drejtë, janë mekanizmat ndërkombëtarë, është OKB -ja, është NATO të cilët vlerësojnë se a ka qenë lufta e drejtë apo ka qenë lufta e padrejtë, ne të gjithë po e dimë, kemi një luftë të popullatës civile përball një diktatori.
Mos të harrojmë se edhe ne e patëm një të kaluar të tillë, shumë shtetas të huaj, nga vende të ndryshme perëndimore dhe lindore erdhën dhe u bashkëngjitën në vendin tonë, në ndihmën tonë. A do të ishte e drejtë ajo që këta të burgosen në vende të tyre? Kjo është shumë e padrejtë përball të gjithë atyre, mandej kemi edhe qytetarë të Kosovës të cilët kanë marrë pjesë në luftëra të ndryshme.
I nderuar ministër Rexhepi, e keni edhe kolegun e juaj, ministrin e FSK – së i cili ka marrë pjesë në luftën e Kroacisë. Tash, a është e drejtë edhe ai të burgoset? Unë po e di që ky ligj po vjen për këtë qëllim dhe po mendoj për ata që marrin pjesë, por të jemi më largpamës, të jemi më koshientë dhe t’ia duam të mirën vendit tonë.
Unë po flas, ky ligj, prapë po them, është kundërkushtetues, është në kundërshtim me Kodin Penal të Procedurës Penale dhe është paragjykues se po paragjykon se ata që do të vijnë këtu mund të jenë të rrezikshëm për vendin tonë. Prandaj unë po them kemi mekanizma, e kemi policinë, Agjencinë e cila mund vazhdimisht t’i mbajë në kontroll dhe t’i marrim modelet më të mira qysh i kanë disa vende të Bashkimit Evropian, me qëllim të integrimit të tyre në shoqërinë e tyre dhe assesi të burgosjes së tyre.
Pra, po them,unë nuk mund të pajtohem me këtë projektligj dhe vota ime do të jetë kundër.
Faleminderit!